หนังสือสมุดไทยเป็นหนังสือที่บันทึกลายลักษณ์อักษรบนกระดาษโดยวิธีเขียนด้วยดินสอหรือชุบโดยใช้ปากกาหรือพู่กันจุ่ม (ชุบ) หมึกแล้วเขียน หนังสือโบราณประเภทกระดาษมีทั้งชนิดที่เป็นเล่ม และเป็นแผ่น ชนิดที่เป็นเล่มเรียกว่าหนังสือสมุดไทยเป็นหนังสือที่มีลักษณะพิเศษเฉพาะตัวมิได้เย็บเป็นเล่มเหมือนหนังสือในปัจจุบันใช้กระดาษแผ่นเดียวยาวติดต่อกันพับกลับไปกลับมาให้เป็นเล่มหนาหรือบางกว้างหรือยาวเท่าใดก็ได้ตามแต่ความต้องการของผู้ใช้ หนังสือสมุดไทยเป็นเล่มรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้ามี ๒ สี คือ สีขาวและสีดำ เรียกว่า หนังสือสมุดไทยขาว และ หนังสือสมุดไทยดำ สมุดดังกล่าวนี้ส่วนใหญ่ทำจากเปลือกต้นข่อยจึงนิยมเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า สมุดข่อยหรือบางทีอาจเรียกสั้น ๆ ว่าสมุดไทยก็มี แต่ในจังหวัดภาคใต้นิยมเรียกสมุดไทยขาวและสมุดไทยดำว่าบุดขาวและบุดดำ